Dit artikel verscheen eerder ook in De Texelse Courant…

Ik keek laatst een TED-filmpje met de titel “How to save tourism from itself *”. De titel alleen was voor mij al reden om te kijken. Want laten we eerlijk zijn, op Texel is het toerisme al jaren hét gesprek van de dag: Is het nu wel of niet te druk?

Laten we de 4 punten die Doug Lansky in zijn praatje benoemt eens nalopen voor Texel.

1 – Protect quality of life for locals

Zorg dat de kwaliteit van leven van de Texelaars beschermd is. Leefbaarheid is een must.

De ervaring van veel Texelaars die ik spreek is, dat het de afgelopen jaren alleen maar drukker is geworden. En dat doet iets met de leefbaarheid op het eiland. Niet kunnen parkeren om je wekelijkse boodschappen te doen, slalommend over het fietspad omdat het er druk is met dagjesmensen of schoolklassen, slenterende toeristen door de Weverstraat terwijl jij alleen even iets moest oppikken bij de apotheek, fietsen die 2 rijen dik op de stoep geparkeerd staan bij de viswinkel terwijl er toch echt een bordje niet parkeren staat… Het is een greep uit de vele ergernissen die ik in elk geval heb.

Die irritaties nemen alleen maar toe. En een vervelende bijwerking hiervan is dat je de toerist in z’n algemeenheid steeds minder kan waarderen. De rol van gastheer die ik eerder probleemloos kon aannemen, is niet meer vanzelfsprekend. En daar hebben meer mensen last van merk ik, bijvoorbeeld in winkels en in de horeca. Het wordt minder hartelijk, onpersoonlijk. Het lijkt mij dat de Texelganger dat toch ook moet merken? En laten we eerlijk zijn, als je voor een paar duizend euro per week iets huurt op Texel, verwacht je op z’n minst dat heel Texel aardig tegen je doet.

2 – Maximize the local economic impact

Maximaliseer de economische impact voor de lokale economie, oftewel zorg dat de winst op het eiland blijft, en niet wegvloeit naar grote multinationals.

Toen ik laatst een keer op een vrijdagochtend bij de boot iemand moest ophalen zag ik busladingen vol met schoonmaakpersoneel het eiland opkomen. Er is op heel Texel geen personeel meer te vinden om het schoonmaakwerk te doen. Hetzelfde geldt voor horecapersoneel, die komen ook voor een steeds groter deel van de overkant of zijn er gewoon niet. Gevolg: paviljoens en restaurants dan maar een paar dagen dicht!

Uiteindelijk zijn er maar een paar grote jongens op het eiland die er flink aan verdienen, de Texelaar in het algemeen verdient de kost dan wel voor een groot deel binnen of aanverwant aan het toerisme. Maar ze krijgt de bijwerkingen er vervolgens doodleuk bij, gratis en voor niets. Onder de noemer ‘iedereen vreet er van’ moet alles maar geslikt worden. Een dooddoener eersteklas wat mij betreft!

3 – Elevate visitor experience

Zorg voor een zo goed mogelijke gastbeleving en op Texel zouden we dan de Texel-principes centraal moeten stellen.

Verschillende recreatie-ondernemers zien hun kans schoon om te investeren in nieuwe, betere, grotere en luxere vakantievilla’s. Als het geen rietgedekt dak, hottub en een laadpaal voor de Tesla heeft, tel je eigenlijk niet echt mee. Deze richting die het toerisme opgeduwd wordt, maakt dat de gewone man op Texel niet meer terecht kan en dat er bij de vakantiewoning niet één, maar twee auto’s voor de deur staan. Komt bij dat dezelfde vakantiewoning niet 30 weken per jaar maar misschien wel 50 weken per jaar gedurende de week verhuurd wordt.

Maar uiteindelijk draagt al deze luxe niet bij aan de Texel-beleving. Het trekt een bepaald publiek aan die wellicht helemaal niet vindt wat het zoekt. Laat staan dat we op het eiland hier in zouden willen faciliteren, het is hier geen pretpark hoor ik mezelf steeds vaker zeggen.

4 – Protect key assets

Bescherm je unique selling points, zorg dat de unieke Texelse kenmerken niet verwateren met zaken die je overal kunt zien of doen.

We willen er allemaal, en vaak ook nog eens op hetzelfde moment, gebruik van kunnen maken: de boot, de supermarkt, de bospaadjes in de Dennen, het strand, de fietspaden… En die plekken, daar gaat het nu juist om. Die zijn bij drukte niet leuk meer en zorgen dus voor dat idee dat Texel té vol is. We moeten niet vergeten dat Texel eigenlijk maar een krimpende plattelandsgemeente is en ook zo is ingericht.

Gasten komen naar Texel voor de ontspannen sfeer op het eiland, het natuurschoon en om lekker te wandelen en te fietsen. Dat verzin ik niet zelf, dat komt uit de enquête van het VVV. Maar gooien we juist niet deze redenen om naar Texel te komen niet overboord?

Texel moet op zoek naar balans en visie!

Lansky is helder: het draait om een goede balans. Fijn dat de boot groter geworden is, maar kunnen de fietspaden ook meer verkeer aan?

Typerend wat mij betreft was de opmerking die ik op Facebook las van een Texelse huisarts. Zij gaf in een reactie over het aantal slaapplaatsen wat mij betreft nog even kraakhelder aan hoe het aantal huisartsen op Texel is samengesteld om de eigen bevolking te helpen, maar dat ze eigenlijk helemaal niet zijn ingericht op massa’s toeristen extra.

Als metafoor haalt Lansky een diner aan en hoeveel gasten je dan kan uitnodigen. Stel je wil 12 gasten uitnodigen, maar je hebt alleen genoeg borden. Er zijn niet voldoende vorken, en maar 6 stoelen… Iedereen snapt heel goed dat het dan niet slim is om 12 mensen uit te nodigen. Sterker nog, het feestje is eigenlijk voor niemand leuk.

Méér is zelden beter, zeker als het zorgt voor frictie binnen de samenleving. Hoog tijd dus voor een duidelijke visie op het toerisme.

Wat vind jij?

Ik ben oprecht benieuwd wat jullie ervan vinden. Laat het me weten, bij voorkeur na het kijken van het filmpje. Je kan me mailen op [email protected]

Carst Komdeur

Lid steunfractie PvdA Pro Texel